วิธีการถ่ายภาพใน "ถ้ำ"

"ถ้ำ" สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจในการถ่ายภาพ มีทั้งความแปลกในเรื่องของพื้นผิว รวมไปถึงสภาพแสง ที่มีจุดกำเนิดแสง ไม่เหมือนสถานที่ทั่วไป และแน่นอนสภาพภายในถ้ำ ที่ส่วนใหญ่จะอับชื้น และมืดสลัว อาจทำให้หลายคนกลัวที่จะถ่ายภาพ หรือถ่ายแล้วยิงแฟลชตรงๆ ภาพก็ไม่สวยเหมือนที่ตาเห็น พอปิดแฟลชภาพก็ไม่ชัด ผมเลยรวบรวมเทคนิคส่วนตัวง่ายของผม มาแบ่งปันสำหรับมือใหม่อยากถ่ายถ้ำครับ

การถ่ายภาพภายในถ้ำ จะว่ายากเกินไปก็ไม่น่าใช่ แต่จะว่าง่ายก็ไม่เชิง สิ่งสำคัญเราต้องรู้หลักหรือทุกครั้งเวลาเราไปถ่ายถ้ำต่าง คือ เราต้องเข้าใจสภาพแวดล้อมของถ้ำแต่ละแห่ง  โดยเราต้องเข้าใจก่อนว่าถ้ำส่วนใหญ่อยู่ในบริเวณหินปูน จึงมีสภาพการกัดกร่อนที่มีคล้ายกัน  ถ้ำบางแห่งใหญ่โต บางแห่งก็แค่เล็กๆ  ส่วนมากภายในถ้ำจะมีสภาพแสงน้อยถึงน้อยมาก บางครั้งก็อาจจะมีแสงส่องถ้ำเฉพาะจุดหรือไม่มีเลย ภายในถ้ำอาจจะมีแสงเทียนส่องสว่างหรือเราต้องใช้แสงจากตะเกียงหรือแฟลส ไฟฉาย  สิ่งเหล่านี้จะเป็นตัวกำหนดในการที่เราต้องคิดก่อนจะไปถ่ายถ้ำกัน

อุปกรณ์และเทคนิคต่างๆในการถ่าย "ถ้ำ"

อุปกรณ์

 1.กล้องถ่ายรูป ไม่ว่าจะเป็นกล้องฟิมล์หรือดิจิดอล จะเป็นแบบคอมแพคหรือ SLR ได้ทั้งหมด แต่ให้เลือกที่มีระบบแมนนวลได้ก็ดี เช่นสามารถชดเชยแสงได้,ปรับ ISO ได้ เพื่อเราสามารถปรับแต่งได้

 2. เลนส์  แนะนำเลนส์มุมกว้าง เลนส์ช่วง 20-35 มิล(ถ้ากล้องดิจิดอลก็เริ่มสัก10-55 มิล)เป็นเลนส์ที่เหมาะถ่ายถ้ำขนาดใหญ่  ส่วนเลนส์ 50 มิล ขึ้นไปถึง 100 มิล เหมาะกับถ่ายเป็นจุดๆ ถ่ายหินย้อยหรือเจาะรายละเอียดเฉพาะส่วน

 3. ขาตั้งกล้อง  เป็นสิ่งจำเป็นมากในการถ่ายภาพในถ้ำที่มีสภาพแสงน้อยๆ ความเร็วชัตเตอร์ต่ำ ให้ใช้แบบมั่นคงแข็งแรง หรือเท่าที่เรามีที่รับน้ำหนักได้ไหว ไม่สั่น ไม่ล้มง่าย  และใช้แบบที่ปรับได้สะดวกก็ดี เพราะบางแห่งอาจจะมีพื้นที่ไม่สม่ำเสมอกัน พร้อมทั้งสายลั่นชัตเตอร์ แบบชัวร์ๆเราได้คิดก่อนถ่ายได้(แต่ยุคนี้อาจจะใช้วิธีดึง ISO สูงๆได้)

 4. ระบบไฟ  ถ้าในถ้ำไม่มีแสงก็อาจจะใช้ตะเกียงเจ้าพายุ ไฟนีออน(อันนี้ไม่แนะนำ)ไฟฉาย หรือแฟลซภายนอกหรือหัวกล้องก็ได้ แต่ถ้าถ้ำไหนมีระบบไฟ ก็หามุมเหมาะถ่ายมาแล้วหลบมุมไฟให้ได้ก็พอ

เทคนิค

 1. WB  ตั้งWB ตามสภาพแสงที่ตอนนั้น ถ้าไม่แน่ใจก็ใช้ Auto หรือง่ายๆถ้าเป็นพวกตะเกียงก็ใช้ทังสเตน  หรือให้ชัวร์ก็วัดอุณภูมิแสง หรือจะลองปรับ wb หลายๆแบบ จนได้สีของภาพที่ถูกใจ  แต่วิธีอีกวิธีถ่าย Raw แล้วมาปรับ WB ทีหลังได้

 2.วัดแสง  แนะนำแบบเฉพาะจุดแล้วชดเชยตามสภาพแสง ให้แสงส่องก่อนค่อยวัดน่ะ เดี๋ยวถ่ายมาสว่างจ้า  หรือง่ายๆที่ผมใช้บ่อยวัดแบบหลายส่วนแล้วชดเชยไปทางลบสัก 1-2 สต๊อปก็เอาอยู่ แล้วครับ

 3.โหมดที่ใช้ถ่าย จะใช้แบบไหนตามถนัดได้เลย หรือใช้ M  เลย เพราะเมื่อเราวัดแสง แสงในถ้ำไม่เปลี่ยนเราก็ได้ค่านั้นถ่ายไปเลยทั้งหมด

 4.ค่าF แนะนำใช้ค่า F กลางๆไม่ถึงแคบเพื่อความคมชัด เช่นF8, F16, F11, เป็นต้น แม้เวลาใช้อาจจะได้ความเร็วชัเตอร์ที่ต่ำ แต่อาจจะต้องเพิ่ม ISO  และใช้สายลั่นชัตเตอร์เพื่อให้โอกาสภาพชัดสูงขึ้น

 5.การโฟกัส ถ้ามืดมากให้ใช้โหมดแมนนวล หรือถ้ากลัวว่าตาไม่ตรง หรือเลนส์หาจุดโฟกัสไม่ได้ ใช้ auto แล้วใช้ไฟฉายส่องนำ ล๊อคจุดโฟกัส หรือพอได้ก็เปลี่ยนเป็นแมลนวล เท่านี้ก็ได้ภาพชัดชัวร์

 6. ไฟฉาย ติดไฟฉายเล็กๆ (หรือใช้โทรศัพท์มือถือช่วยส่อง) สักตัวไว้ส่องเมนูต่างๆ เพราะเคยเจอแบบแสงน้อยจนเรามองอะไรไม่เห็นจะช่วยได้มาก

 7.โชคและองค์ประกอบภาพ เช่นจุดตัด 9 ช่อง,จุดนำสายตา,เป็นต้น  ได้นำออกมาใช้ มองให้ดี ไม่ต้องรีบค่อยๆกดจะได้ภาพตามต้องการ

ให้เพื่อนส่องไฟช่วยในการถ่ายถ้ำ

ลำดับขั้นตอนสำหรับมือใหม่ถ่ายถ้ำ

 ขั้นแรกก่อนถ่ายให้เราเดินสำรวจก่อนว่าเราจะถ่ายมุมไหนดี ที่มันดูแล้วสวย ดูสภาพแสงที่ตกลงมา แสงสว่างมีไหม แบบไหน ถ้าไม่มีก็ใช้ตะเกียงหรือไฟฉายส่อง ให้คนช่วยถือ  หรือใช้แฟลชถ่ายก็ได้แต่อาจจะได้แสงอีกแบบ แสงจะส่องแบบไหนเคล็ดอยู่ที่ว่าให้ส่องไปผนังด้านหลัง ภาพที่ได้จะมิติแน่นอน

 เมื่อได้ที่เหมาะจัดการกางขาตั้งติดกล้องให้เรียบร้อยมั่นคง ปรับเมนู ถ้าแสงไม่พอก็นำไฟฉายเล็กๆที่เราเตรียมมาหรือหากมีเพื่อนช่วยก็ให้เพื่อนคอย ส่องไฟฉายให้ให้ ตั้ง ISO 400 หรือ 200 เพื่อคุณภาพ  ปรับค่ารูปรับแสง  F8-F16  เลือกโฟกัสให้ดีถ้าไมได้ใช้ไฟฉายส่องนำ WB ผมใช้ auto หรือทังสเตท หรือถ้ามันยุ่งยากก็เดย์ไลท์มันเลย ออกเขียวๆ หรือถ่าย raw มาปรับที่หลัง วัดแสงตามที่บอกหรือใช้ค่าเฉลี่ยทั้งภาพแล้วชดเชยไปทางลบสัก 1-2 สต๊อปเอาอยู่แน่นอน

 จัดองค์ประกอบให้ดี ไม่ต้องรีบค่อยๆมอง เลือกให้ดีจะใช้แบบไหนหรือนำจุดตัด9ช่องมาใช้ ถ้าอยากให้เห็นความยิ่งใหญ่ของถ้ำ หรือขนาดถ้ำ ก็หาจุดวัดถุมาเทียบ ง่ายๆ คือ ใช้เพื่อนไปยืนเทียบเพื่อให้เห็นความต่างของขนาดถ้ำเทียบกับตัวคน จัดองค์ประกอบ โฟกัส,วัดแสง,ปรับแต่งอะไรเรียกร้อยแล้วก้กดชัตเตอร์ได้เลย...ได้ภาพชัว ร์แน่นอน

ใช้คนหรือวัตถุไปยืนเทียบ เพื่อให้เห็นความยิ่งใหญ่ของถ้ำ

 ในยุคดิจิดอลไม่น่ากลัว ถ่ายแล้วมองดูภาพ ถ้ายังไม่ดีถ่ายใหม่ ถ้าภาพมืดไปก็ชดเชยไปทางบวกสักนิด ถ้าสว่างก็ชดเชยไปทางลบอีก องค์ประกอบดีแล้ว เช็คว่าภาพชัดแล้วก็กดอีกครั้ง....ได้ภาพมาโพสแล้ว

เห็นไหมละครับว่าถ่ายภาพในถ้ำง่ายที่คิด แค่เรารู้เคล็ดนิดหน่อย และในยุคดิจิตอลด้วยแล้วไม่ยากเลย  ที่นี้เราก็หาเวลาไปเที่ยวถ่ายภาพในถ้ำแล้วนำมาโพสให้คนได้ชมกันได้แล้วครับ

ขอบคุณบทความจาก : klongdigital.com  เรื่อง/ภาพ โดย ช.ช้าง